Ponad 500 tys. SMS-ów ostrzega przed nadchodzącym zagrożeniem

Zintegrowane systemy ostrzegające przed zagrożeniami pogodowymi czy niepożądanymi zdarzeniami działają już na całym świecie. Ich głównym celem jest ratowanie życia, mienia oraz ostrzeganie przed nadchodzącym zagrożeniem. Dzięki nim społeczności mogą dużo sprawniej przeprowadzić ewakuację ludzi i sprzętu, a tym samym znacznie ograniczyć potencjalne straty. Również w Polsce stopniowo wprowadzane są podobne rozwiązania. Tylko w 2013 roku Platforma SerwerSMS.pl nawiązując współpracę z ośrodkami administracji publicznej, wysłała ponad pół miliona ostrzegających wiadomości SMS.

„Większość systemów wczesnego ostrzegania powstaje dopiero po zdarzeniu, któremu niestety często towarzyszy tragedia ludzi znajdujących się na danym obszarze. W większości przypadków tego typu nieszczęść dałoby się uniknąć. Przykładem może być chociażby tragedia, jaka wydarzyła się ostatnio na Filipinach. Tajfun Haiyan spowodował ogromne spustoszenie wśród ludzi mieszkających na wybrzeżu. W tym przypadku zabrakło właśnie spójnego systemu ostrzegania - umożliwiłby skuteczną ewakuację ludzi z zagrożonego obszaru. Spośród wszystkich metod, jakie mamy dostępne to właśnie powiadomienia SMS wydają się być najbardziej skuteczne. Ich szybkość oraz możliwość dotarcia praktycznie do każdej osoby będącej w zasięgu sieci komórkowej to niepodważalne plusy. Nie bez znaczenia pozostaje atut dotarcia do wielu osób niepełnosprawnych – bądź co bądź, znakomita większość z tej grupy społecznej posiada swobodny dostęp do telefonu komórkowego” – komentuje rzecznik Platformy SerwerSMS.pl Tomasz Szymanowski.

Tajfun, który przeszedł przez zachodnią część Oceanu spokojnego spowodował śmierć co najmniej trzech i pół tysiąca osób, a według szacunków ONZ około 4 mln ludzi straciło dach nad głową. Na działania wspierające najbardziej dotknięte obszary Bank Światowy udzielił pożyczki na kwotę 500 mln dolarów, która zostanie przeznaczona między innymi na wybudowanie obiektów zdolnych przetrwać wiatr wiejący z prędkością od 250 do 280 km/h. Jednak równie ważnym aspektem będzie przygotowanie systemu wczesnego ostrzegania mogącego w przyszłości pomóc znacząco zredukować straty materialne i uchronić ludzi zamieszkujących obszary najbardziej narażone, np. poprzez szybką ewakuację z terenów zagrożonych. Podobne systemy powstały po zdarzeniach, jakie nawiedziły Azję po trzęsieniu ziemi w 2004 roku i spowodowanym nim tsunami, po przejściu, którego w rejonie Oceanu Spokojnego życie straciło 130 000 osób. W 2011 w wyniku identycznego splotu wydarzeń doszło do poważnej awarii w elektrowni w Fukushimie. Są to oczywiście skrajne przykłady, obrazujące jak poszczególne państwa zmieniają swój stosunek do systemów wczesnego ostrzegania doceniając ich skuteczność.

Europa zmaga się z podobnymi zagrożeniami uwarunkowanymi położeniem geograficznym oraz panującym klimatem. Najczęściej występują na tych terenach powodzie oraz burze wraz z towarzyszącymi im trąbami powietrznymi. W latach 1990-2011 według rocznika statystycznego Europę nawiedziły 391 powodzie, a w tym samych czasie w rejonie Azji odnotowano ich aż 1139. Również straty materialne i liczba ofiar śmiertelnych jest znacznie niższa. W Europie odnotowano w ciągu 11 lat 2,2 tysiąca ofiar śmiertelnych. W tym czasie w Azji odnotowano, aż 8 mln ofiar śmiertelnych i prawie trzykrotnie większe straty materialne. Jednym z czynników, którym można tłumaczyć takie statystyki jest wielokrotnie większe zaludnienie obszarów zagrożonych. Nie bez znaczenia pozostaje również sposób ostrzegania i reagowania w sytuacjach kryzysowych.
W większości krajów europejskich, narażonych na klęski żywiołowe, wynikające ze zmian klimatycznych lub położenia geograficznego jest wdrożony system wczesnego ostrzegania mieszkańców, którzy w danym momencie znajdują się na terenie, który może nawiedzić kataklizm.

Do niedawna Polska należała do krajów, którym udawało się unikać wielu zagrożeń pogodowych. Od kilkunastu lat nasiliły się jednak spektakularne skutki różnych zjawisk takich jak: trąby powietrzne w lipcu 2012 roku, powódź w 2011 i 1997 roku czy też ubiegłoroczna wichura wywołana przez front Orkan Ksawery. Poszczególne miasta i regiony w naszym kraju zaczynają dostrzegać potrzebę wykorzystania dobrze rozwiniętej infrastruktury teleinformatycznej obejmującej między innymi sieci komórkowe. Jeden z systemów powstaje w Poznaniu w celu ostrzegania i alarmowania ludności miasta o zagrożeniach a także przekazywania zasad zachowania się w sytuacji ich wystąpienia. System wykrywania, ostrzegania i alarmowania (SWOA) bazuje między innymi na komunikacji SMS-owej, służącej do przesyłania wiadomości tekstowych o zagrożeniach na telefony komórkowe. Jest to skuteczne narzędzie jakie umożliwia telefonia komórkowa. Dzięki czemu możliwe jest tworzenie dwóch rodzajów grup odbiorców SMS-ów, tzw. zamkniętych wykorzystujących telefony służbowe (np. członkowie Zespołu Zarządzania Kryzysowego dla miasta Poznania, dyrektorzy wydziałów Urzędu Miasta, przedstawiciele mediów) i grup otwartych tworzonych przez społeczeństwo miasta Poznania.

„Nie mamy wpływu na anomalie czy niebezpieczne zjawiska pogodowe, jednak możemy ograniczyć skutki ich działania poprzez akcje zapobiegawcze. Jednym ze sposobów jest właśnie system wczesnego ostrzegania, który pomoże ostrzec osoby zarejestrowane w nim o nadchodzącym zagrożeniu. Nie mówimy tutaj wyłącznie o ekstremalnych niebezpieczeństwach takich jak trąby powietrzne, powodzie czy pożary. Chodzi również o powiadomieniach o niekorzystnych warunkach dla kierowców, możliwych zmianach pogodowych mogących wpłynąć na bezpieczeństwo żeglarzy czy osób znajdujących się na otwartej wodzie czy też informacje o złych warunkach pogodowych
w górach” - komentuje Tomasz Szymanowski z Platformy SerwerSMS.pl.

W tym przypadku koszty takiej usługi czy utrzymania systemu są znikome, stanowią zaledwie promil w porównaniu z kosztami związanymi z usuwaniem skutków katastrof. Przykładem może być system ostrzegający przed powodziami. Wiadomo, że na niektórych obszarach zdarzają się one niestety bardzo często, niemalże cyklicznie. System wczesnego ostrzegania jest w tym przypadku dobrym rozwiązaniem, ponieważ daje czas na reakcję. Warunkiem jest wykorzystanie wszystkich dostępnych kanałów komunikacji z mieszkańcami. Jednym z podstawowych jest nadal komunikacja bezpośrednia i dotarcie do wybranej grupy za pomocą np. SMS-ów. Poza radiem, prasą, informacjami oraz ogłoszeniami, a nawet telewizją jest to najbardziej sprawdzony sposób powiadamiania. Coraz popularniejsze stają się nowoczesne aplikacje dostępne na smartfony, jednak z tej technologii korzysta pewien procent użytkowników, a w przypadku SMS-a – odbiera go każdy nawet najmniej zaawansowany użytkownik „komórki”.

„W przypadku zagrożenia najważniejszym czynnikiem jest czas dotarcia do odbiorców będących w potencjalnym niebezpieczeństwie. Należy tak kształtować system ostrzegania, aby komunikaty dotarły możliwie szybko do jak największej grupy. Pociesza fakt iż coraz więcej urzędów, miast, gmin i powiatów ma świadomość konieczności założenia takiego systemu. Dzięki czemu wiele spośród nich właśnie się tworzy na naszych oczach. Wzorem mogą być inne kraje, które ze względu na swoje położenie geograficzne zwyczajnie od lat zobowiązane są do posiadania takich rozwiązań. Co więcej ich społeczeństwa uważają korzystanie z takich rozwiązań za tak oczywiste, jak inne czynność wykonywane każdego dnia. Przykładem może być Japonia, która o nadchodzącym trzęsieniu ziemi w 2011 roku wiedziała odpowiednio wcześniej. Przeciętny Japończyk otrzymuje nie tylko SMS-a z informacją o sile i konsekwencjach wstrząsów, ale również pakiet cennych informacji oraz instrukcji, jak ma się zachować w pracy, domu, szkole czy na ulicy w przypadku bezpośredniego zagrożenia zdrowia i życia” – dodaje Tomasz Szymanowski.